Fobia społeczna – jedna z chorób cywilizacyjnych
[wdfb_like_button]
Ceną, jaką wielu osobom przychodzi płacić za wysoki rozwój cywilizacji, bardzo często są różnego rodzaju stany lękowe, tzw. nerwice. W ciągu ostatnich lat diagnozuje się ich coraz więcej. Jednym z najczęściej wykrywanych zaburzeń o podłożu lękowym jest fobia społeczna, nazywana też nerwicą społeczną. Często jest ona błędnie uznawana za oznakę chorobliwej nieśmiałości. Czym jest to fobia społeczna i jak można sobie z nią poradzić?
Lęk przed ludźmi i kontaktami z nimi
Doświadczający fobii społecznej źle czuje się w obecności innych (choć oczywiście nie musi to dotyczyć wszystkich, ale na przykład obcych mu osób). Obawia się ich oceny, niechętnie przebywa w ich towarzystwie czy wychodzi z domu. Nie zawsze jednak, choć często, taka osoba ma trudności z nawiązywaniem kontaktów, prowadzeniem rozmów. Osoba doświadczająca fobii społecznej niejednokrotnie obawia się też skrzywdzenia przez innych, odrzucenia czy ośmieszenia, często ma wrażenie, że wszyscy ją obserwują i czekają tylko na jej błąd.
Jak w przypadku każdego innego schorzenia, także i tu można mieć do czynienia z różnym stopniem nasilenia choroby. W lżejszej postaci utrudnia ona normalne funkcjonowanie w społeczeństwie, nasilona wręcz uniemożliwia je, całkowicie wycofując człowieka z życia społecznego.
Poza dolegliwościami natury psychicznej, fobii społecznej często towarzyszą objawy somatyczne, takie jak czerwienienie się, złe samopoczucie, przyspieszony oddech, a nawet duszności, nadpotliwość, drżenie rąk i mięśni, osłabienie. Objawy te powodują, że osoba doświadczająca lęku społecznego cierpi podwójnie. Nie tylko musi sobie radzić z myślami i emocjami towarzyszącymi jej w sytuacjach ekspozycji publicznej, ale również całe ciało krzyczy czerwieniąc się drżącym głosem oświadczając światu wstydzę się, jestem słaby. Nie dziwi wiec, że naturalną strategią walki z fobią jest ucieczka, unikanie wszelkich sytuacji publicznych wystawiających nas na ośmieszenie i walkę z obezwładniającym lękiem.
Fobia społeczna – leczenie
Jak w każdej terapii, także w przypadku fobii społecznej jednym z najważniejszych elementów jest określenie, jakie jest źródło dolegliwości. Przyczyny bywają różne, ale nie bez powodu fobię tę określa się mianem choroby cywilizacyjnej, ponieważ bardzo ważne są tu czynniki społeczno – kulturowe, a więc jasno określony kanon tego, co jest atrakcyjne, piękne i pożądane, presja otoczenia, by ideał ten osiągnąć, znieczulica społeczna i wiele innych.
Na drugim miejscu znajdują się czynniki psychologiczne, czyli osobiste, często traumatyczne doświadczenia osoby cierpiącej na lęk przed innymi ludźmi. Najczęściej pierwsze zwiastuny choroby pojawiają się w okresie dojrzewania, gdyż młody człowiek jest najbardziej wrażliwy na ocenę otoczenia i wszelkie krytyczne opinie na jego temat mają ogromny wpływ na jego postrzeganie siebie i otoczenia. Bywa i tak, że jedna złośliwa uwaga nauczycielki, kolegi, rodzica może mieć determinujący i destrukcyjny wpływ na całe życie dorastającego człowieka.
Jak wygląda terapia?
Jeśli istnieje choćby podejrzenie co do tego, że doświadczanym problemem jest właśnie fobia społeczna, terapia u psychologa jest niezbędna, rzadko bowiem zdarza się, by jakiekolwiek zaburzenie psychologiczne minęło samo, choć często chorzy właśnie na to liczą. Znacznie częściej problem pogłębia się, w wyniku czego lekka fobia może stać się ciężkim upośledzeniem normalnego życia i sprawić, że nawet zwykła rozmowa z innym człowiekiem okaże się psychiczną torturą. Terapia fobii przynosi pożądane skutki, które zwykle można dostrzec już po stosunkowo krótkim czasie. A jak wygląda?
Dla obrania właściwej strategii i metodyki leczenia kluczowe jest określenie stopnia nasilenia choroby, do czego stosuje się specjalną skalę opracowaną przez amerykańskiego lekarza Michaela Liebowitza. Ma ona na celu zbadanie poziomu lęku doświadczanego przez pacjenta w określonych, przedstawionych mu sytuacjach. Metoda ta pozwala także później ocenić skuteczność leczenia. Podczas leczenia stosuje się wiele metod psychoterapii, dostosowanych do indywidualnych warunków oraz preferowanych przez konkretnych terapeutów reprezentujących różne szkoły. Terapia polega na restrukturyzacji systemu poznawczego klienta, zmianie przekonań kluczowych i nabycie nowych adaptacyjnych zachowań, a tym samym wygaszenie destrukcyjnych schematów działania.
