Czy psychoterapia działa?
Każdy z nas ma różnorodne problemy, z większością radzimy sobie sami. Co jednak z tymi, które nas przerastają? Jeśli czujemy się bezsilni, zaczynamy tracić kontrolę nad własnym życiem, to może warto pomyśleć o psychoterapii.
Agata na pozór jest szczęśliwa, ma męża, dwójkę dzieci, sytuacja ekonomiczna jej rodziny jest bardzo dobra. Jednak od pewnego czasu nic jej nie cieszy. Zwykłe wyjście z domu, a nawet z łóżka zaczyna przypominać wyprawę na Mount Everest. Agata czuje się przytłoczona, kiedyś kiedy była młodsza marzyła zupełnie o innym życiu, teraz jej szara egzystencja kręci się wokół dzieci, męża, sprzątania, gotowania. Nasza bohaterka, jest smutna, przygnębiona, jej rodzina nie potrafi zrozumieć dlaczego przecież wszystko jest w porządku, nie spotkało ich przecież żadne nieszczęście. Agata podejrzewa, że cierpi na depresje zaczyna myśleć o psychoterapii, martwi się jednak co powie jej mąż, rodzina. Czy zamiast poprzeć jej decyzje nie odsuną się od niej.
W naszym społeczeństwie, wciąż panuje przesąd, że jeśli ktoś chodzi na terapię, ma depresję, bierze leki psychotropowe, to albo jest słabym psychicznie nieudacznikiem, albo po prostu wariatem. Przez właśnie takie postawy społeczne, wiele osób nie korzysta z pomocy psychologa i nie rozwiązuje swoich problemów. Niektórzy z nas zastanawiają się też czy psychoterapia jest skuteczną metodą leczenia.
Na czym więc polega psychoterapia, i czy jej efekty są stałe?
Psychoterapia jest zbiorem metod leczenia przede wszystkim zaburzeń nerwicowych, zaburzeń nastroju (depresja) oraz zaburzeń osobowości. Cele psychoterapii ukierunkowane są głównie na zwiększenie integracji osobowości pacjenta, zmianę stosowanych mechanizmów obronnych na bardziej dojrzałe, zmianę zachowań, postaw i przekonań, rozwój kompetencji emocjonalnych, zmianę w postrzeganiu świata oraz innych ludzi, co przekłada się na zwiększoną adaptację i komfort życia danej osoby.
Natomiast jak rozpoznać, czy psychoterapia pomogła? Zwykle najlepiej wiedzą o tym sami pacjenci. Bo wiedzą czy polepszyło się to, co mu/ jej dolegało, czy ustąpiły objawy, jak funkcjonuje z bliskimi i w pracy, czy ogólnie biorąc, jest szczęśliwszy. I jego opinia jest najważniejsza, ale niejedyna. Psychoterapeuta także dostrzega zmiany. Rodzina, znajomi i współpracownicy są kolejnymi osobami, które zauważają skutki psychoterapii
Czy rezultaty psychoterapii są trwałe? W większości przypadków są trwałe. Psychoterapia daje dwukrotnie mniej nawrotów choroby niż leczenie lekami, ale trwałość efektów może być zróżnicowana. Dlatego za wiarygodną uważa się taką psychoterapię, gdzie nie tylko jest wymierna poprawa na końcu leczenia, ale i w kontrolnym badaniu, po minimum pół roku od zakończenia, a często nawet po roku i po kilku latach.
Jak przebiega psychoterapia?
Psychoterapia polega na częstotliwych (najczęściej są to wizyty raz w tygodniu) spotkaniach z terapeutą. Wizyty najczęściej trwają pięćdziesiąt minut (choć u każdego psychologa może być różnie – czasem taką „jednostką” jest 45 minut, a czasem pełna godzina.). Podczas spotkań pacjent rozmawia z terapeutą – mówi o swoich problemach, czasem psychoterapeuta prosi o wypełnienie testów. Natomiast główną rolą terapeuty jest wyjść naprzeciw potrzebom pacjenta i po pierwsze: rozgryźć co mu „dolega”, „kto zabił ?”, a po drugie: pomóc. Ta pomoc polega głównie na szczególnego rodzaju rozmowie, w której wykorzystywane są różne techniki terapeutyczne, na ćwiczeniach i często też na „czynnościach domowych”.
Jak długo trwa psychoterapia?
Wydawałoby się, że powinna istnieć jakaś względnie konkretna odpowiedź na to pytanie. Człowiek, który podejmuje psychoterapię albo jest w trakcie psychoterapii, może chcieć wiedzieć, jak długo będzie trwało leczenie. Może sądzić, że da się to opisać tak, jak daje się – wręcz jest to wskazane – ustalić porcję lekarstwa, jaką należy zażywać. Także ze względów ekonomicznych użyteczne byłoby wiedzieć, z jakimi wydatkami trzeba się liczyć, gdy podejmuje się terapię. A jednak sprawa okazuje się nieco bardziej skomplikowana.
Zazwyczaj więc odpowiedź terapeuty brzmi – nie wiem, ale spróbujmy popracować np. przez dziesięć tygodni – dwanaście tygodni ( i czasem to wystarcza), a potem wspólnie zobaczymy gdzie jesteśmy. Czasem jednak psychoterapeuta jest w stanie wyczuć, że jakiś proces wymaga czasu, choć nawet on potrafi być zaskoczony tempem zamian zachodzących u pacjenta.
Jakie są ogólne efekty psychoterapii?
I co jest szczególnie ważne dla pacjentów korzystających z psychoterapii, mogą się spodziewać nie tylko „wyleczenia” tego, z czym przyszli na psychoterapię. Dodatkowo poprawią się więzi i kontakty z innymi ludźmi, lepiej sobie radzą z codziennym stresem, efektywniej pracują, doświadczają osobistego rozwoju, ich życie jest o wiele bardziej szczęśliwe, są świadomi tego co się dzieje tu i teraz i doświadczają życia w pełni, bez zgody na przekraczanie granic, bez lęku.
